Roy Cohn/Jack Smith

Jill Godmilow, legendarna autorka filmów dokumentalnych, zestawiła dokumentacje występów amerykańskiego aktora Rona Vawtera, który wcielił się w role dwóch emblematycznych i skrajnie różnych postaci: republikańskiego prawnika Roya Cohna, który całe życie zwalczał ruchy LGBTQ+, prominenta kamuflującego swój homoseksualizm i wygłaszającego zaciekłe homofobiczne przemówienia, oraz reżysera filmowego i performera Jacka Smitha, eksplorującego w swojej sztuce kwestie tożsamości seksualnej. Nie łączyło ich nic poza społeczeństwem represjonującym ich seksualność i chorobą – obaj zmarli z powodu AIDS. Ron Vawter, jeden z założycieli The Wooster Group, słynnego teatru wywodzącego się z tradycji awangardy lat 60-tych i 70-tych XX wieku, także umarł na AIDS, sześć miesięcy po nakręceniu filmu.

Joanna Krakowska w książce „Odmienna rewolucja” zaznacza, że przekaz Rona Vawtera był klarowny – „to społeczeństwo hoduje potwora. (…) Ale żeby zobaczyć Roya Cohna w pełnym świetle, trzeba było kogoś takiego jak Jack Smith”. Fragmenty tekstu jednego z performance’ów Smitha “What’s Underground about Marshmallows?” (Podziemny potencjał pianek) zostały wykorzystane w spektaklu Vawtera. „Jego celem była możliwie doskonała rekonstrukcja, wykreowanie Jacka Smitha z jego światem i jego ekspresją (…). Nie bez wykorzystania magicznych praktyk i nie bez udziału Penny Arcade, która nie tylko opiekowała się Jackiem Smithem w ostatnim okresie życia, ale także jego prochami, trzymając je przez pewien czas u siebie w domu. I trochę tych prochów trafiło do Rona Vawtera, który zawsze dodawał ich szczyptę do brokatu, gdy nakładał go sobie na powieki, charakteryzując się do spektaklu. To sprawiało, że grając, czuł, że »ma Jacka dosłownie na twarzy«, i dawało mu to specyficzną energię, a może wręcz wprawiało w rodzaj transu (…)”.

Podczas spektaklu Ron Vawter wcielał się najpierw w Roya Cohna, a następnie w Jacka Smitha. Jill Godmilow zmontowała rejestrację występu scenicznego, przeplatając obie jego części. Tak kłamstwa Cohna zyskały kontrapunkty w pozach Smitha.

(Opis na podstawie Joanna Krakowska, „Odmieńcza rewolucja”, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Wydawnictwo Karakter, Kraków-Warszawa 2020)